مریم خاوری
کفپوشها از لحاظ بصری سهم در خور توجهی در دکوراسیون داخلی دارند. میتوان از این طریق حجم چشمگیری رنگ و بافت قوی به فضا افزود. فضایی که در آن از کفپوش نرمی مانند فرش استفاده نمیشود معمولاً فضایی سرد و بیروح را القا میکند، اما حضور فرش دستباف، مانند افزودن اثری هنری، دکوراسیون فضا را غنا میبخشد. استفاده از فرشها بستری برای تعریف و تفکیک فضاهای داخلی فراهم میآورد. از آنجایی که انتخاب و خرید فرش دستباف به واسطهٔ تعدد نقش و رنگ برای برخی افراد کمی گیجکننده است، در این شماره برخی نکات مهم درباره رنگ، ابعاد و نحوهٔ قرارگیری فرش را توضیح میدهیم.
رنگها از مهمترین عناصر دکوراسیون به شمار میآیند، تا حدی که میتوانند سبک حدودی مد نظر را نیز تعریف کنند. میدانیم که رنگها اثری قوی بر روح وذهن انسان میگذارند. هر رنگ دارای پژواک خاصی است و برخی فامهای رنگی تأثیر درمانی هم دارند. از آنجایی که رنگهای انتخابی ما به نوعی برخاسته از ضمیر ناخودآگاه ما است، میتوان به اهمیت رنگ صحیح پی برد.
در صورتی که مبلمان و پردهها را هنوز خریداری نکردهاید، انتخاب فرش به عنوان زمینهای است که بر اساس رنگ، جنس و بافت آن سایر وسایل تهیه میشود. به این ترتیب فرش دلخواه با ابعاد مناسب را با دقت در رنگهای تشکیلدهنده خریداری کنید. بیشترین درصد رنگها را دستهبندی کنید. مثلاً فرشی را که از 60 درصد قرمز، 30 درصد سرمهای و 10 درصد سبز تشکیل شده است در نظر بگیرید. رنگی که درصد کمتری به خود اختصاص داده و تضاد بیشتری با فرش دارد (در اینجا سبز) میتواند گزینهٔ مناسبی برای انتخاب رنگ مبلمان و پرده در کنار رنگهای خنثی باشد.
اما اگر مبلمان و پردهها خریداری شدهاند و به دنبال فرش مناسب هستید، علاوه بر رنگ، به بافت و فرم و سبک وسایل موجود دقت کنید. در این خصوص، توجه به مقیاس طرحهای بهکار رفته در فرش میتواند کمککننده باشد. در صورتی که برای پرده طرحهای درشت و برای مبلمان طرحهای متوسط انتخاب کردهاید، بهترین گزینه فرشی با طرحهای ریز است که توجه را بیشتر به مبلمان معطوف میدارد و ضمناً طرحها به جای رقابت با یکدیگر، همنشینی پدید میآورند. اما فرشی که مقیاس طرحهایش درشت باشد تمام توجه را به خود جلب میکند و حتی میتواند نقطهٔ کانونی دکوراسیون منزل شما باشد.
پیشنهاد میشود حداقل دو رنگ و حداکثر چهار رنگ برای دکور فضای خود انتخاب کنید. زیرا بیش از این تعداد درک درستی از فضا نمیدهد و باعث خستگی و دلزدگی از محیط میشود، گرچه در استفاده از رنگهای خنثی امکان بیشتری داریم. شناخت چرخهٔ رنگ تأثیر بسزایی در کمک به انتخابهای شما دارد، که در اینجا بعضی از هماهنگیهای رنگی را نام میبریم:
ترکیب مکمل: رنگهایی هستند که در چرخه در جهتهای متضاد یکدیگر قرار دارند و استفاده از آنها فضایی با شدت انرژی بالا فراهم میآورد.
ترکیب سهگانه: رنگهایی با فاصلهٔ مساوی در چرخهٔ رنگ که ضمن حفظ هارمونی، تضاد رنگی نیز دارند. در نتیجه فضایی با طراوت ایجاد میکنند.
ترکیب متشابه: شامل دو تا پنج رنگ مجاور روی چرخهٔ رنگ که فضایی آرامبخش و دوستداشتنی به وجود میآورند.
ترکیب چهاررنگ: چهار رنگ با تُناژهای مختلف که به شکل چهارگوش از چرخه رنگ هستند و فضایی پویا به تصویر میکشند.
فارغ از موضوع رنگ، از ابعاد و نحوهٔ قرارگیری فرش در فضا نمیتوان چشمپوشی کرد. پیشنهاد میشود ابتدا ابعاد فضایی را که به فرش نیاز دارد به درستی اندازه بگیریم. قطعات کوچک برای فضاهای کوچک و قطعات بزرگ برای فضاهای بزرگ کاربردیترند. البته تعریف و تفکیک فضاها با کمک فرش در انتخاب ما مؤثر است.
بهتر است کل فضا را با فرش نپوشانیم. باید فاصلهٔ فرش تا دیوار در فضاهای کوچک حداقل 20 سانتیمتر و در فضاهای بزرگ بین 40 تا 50 سانتیمتر باشد. اگر فرش را زیر تختخواب قرار میدهیم حتماً از هر طرف 30 تا 40 سانتیمتر بزرگتر باشد، اما برای اتاق خواب کوچک، فرش صرفاً پایین تخت قرار میگیرد.
در اتاق نشیمن یا پذیرایی، اگر قصد دارید فرش نقطهٔ کانونی باشد و تمام توجه را به خود جلب کند، پایه مبل یا میز را روی آن قرار ندهید. در غیر این صورت، اگر فرش ابعاد بزرگی دارد تمام پایهها روی فرش، و اگر ابعاد کوچکی دارد فقط پایههای جلویی روی فرش قرار میگیرند. همچنین، میتوان به جای استفاده از یک قطعهٔ بزرگ فرش از چند قطعهٔ کوچکتر استفاده کرد، البته با ظرافتی که باعث آشفتگی فضا نشود.
راهروها محل عبور و مرور هستند که با یک یا چند قطعه کوچک فرش از یکنواختی خارج میشوند. فرش انتخابی برای فضای غذاخوری باید بین 50 تا 60 سانتیمتر بزرگتر باشد تا ضمن استفاده از صندلیها، پایهها از روی فرش بیرون نرود.
در صورتی که مایلید از فرش در آشپزخانه هم استفاده کنید حتماً فاصلهٔ 20 سانتیمتری از لبهٔ کابینتها را در نظر بگیرید.در نهایت، رعایت هرچند تعداد کمی از این نکات باعث ایجاد وحدت و انسجام در فضای پیرامون خواهد شد. آنچه بیش از هر چیز در انتخاب فرش محبوبمان تأثیر میگذارد روح نهفته در فرش و داستانی است که روایت میکند و سلیقهٔ شخصی (برگرفته از محیط اطراف، فرهنگ، تجربیات و علایق فرد) را در بر میگیرد.